Koszty egzekucyjne. Co to jest? Ile wynoszą? Jak ustalić czy komornik dobrze naliczył?

Posiadanie długu to dość wstydliwa sprawa i dlatego osoby zadłużone często wolą nie myśleć o swoim problemie. Każde kolejne pismo wzywające do zapłaty chowają na dno szuflady, a zamykając ją uznają sprawę za załatwioną. Problem w tym, że prędzej czy później wierzyciel i tak odezwie się po swoją należność, a lekceważony problem może przysporzyć tylko większych kłopotów i kosztów. Trzeba bowiem pamiętać, że w momencie, kiedy wkracza komornik dłużnik musi pokryć nie tylko wartość długu, ale także dodatkowe koszty egzekucyjne (komornicze). Czym są takie koszty, ile wynoszą i jak sprawdzić czy zostały dobrze naliczone?

Co to są koszty egzekucyjne?

Aby wyjaśnić temat kompleksowo należy zacząć od tego czym w ogóle jest egzekucja komornicza i na czym polega. Są to czynności, które mają doprowadzić do odzyskania zaległych wierzytelności, a w postępowaniu uczestniczy komornik sądowy. Istotne jest jednak to, że działa on jedynie na zlecenie wierzyciela i wykonuje jego polecenia, więc jest organem wykonawczym. To komornik jest organem egzekucyjnym i decyduje w jaki sposób będzie prowadzona egzekucja. Ostatecznie jednak dysponentem postepowania egzekucyjnego jest zawsze wierzyciel. Nie ma tutaj także reguły co do wielkości zadłużenia od którego wszczynane jest postępowanie – może to być zarówno stosunkowo niewielka kwota jak i milionowy dług.

Koszty egzekucyjne czy inaczej mówiąc koszty komornicze są bezpośrednio związane z egzekucją należności od dłużnika. Naliczane są w momencie rozpoczęcia postępowania egzekucyjnego, a regulowane aktami prawnymi takimi jak Ustawa o komornikach sądowych i egzekucji czy Ustawa o kosztach komorniczych. Zostały tam dokładnie opisane nie tylko zasady prowadzenia egzekucji, ale także określono wysokość opłat egzekucyjnych za konkretne czynności.

Koszty egzekucyjne są więc formą wynagrodzenia komornika sądowego i pobierane są dodatkowo poza samą kwotą zadłużenia, która w całości przekazywana jest wierzycielowi. Właśnie dlatego zwlekanie ze spłatą zadłużenia i celowe unikanie odpowiedzialności prowadzi jedynie do wzrostu wysokości zadłużenia. Zarobki komornika uzależnione są od wielkości długu. Im większy, tym większe wynagrodzenie komornicze.

Ważną informacją dla osób zadłużonych jest to, że według prawa komornik nie może zająć wszystkich dochodów i środków zgromadzonych na koncie, a także mienia, które służy do pracy zarobkowej. Istnieje bowiem kwota wolna od potrąceń komorniczych, a prawo zostało stworzone tak aby chronić dłużnika i nie pozostawić go bez środków do życia. Więcej na ten temat pisaliśmy w tym artykule.

Ile wynoszą koszty egzekucyjne?

Komornik nie może samodzielnie decydować o wysokości dodatkowo pobieranych kosztów. Ich wysokość została określona w przepisach prawa, jednak faktem jest że praktycznie zawsze to dłużnik zobowiązany jest do ich pokrycia.

W większości przypadków koszty egzekucyjne wynoszą 10% wyegzekwowanego świadczenia, jednak nie mniej niż 200 złotych w przypadku kiedy egzekucja była przeprowadzona z wierzytelności, rachunku bankowego, pensji lub świadczenia z zabezpieczenia społecznego. Komornik może naliczyć koszty w wysokości 300 złotych wtedy, kiedy należność została odzyskana w inny sposób.

Od tej reguły istnieją jednak pewne wyjątki, w których koszty komornicze mogą być mniejsze. Pierwszy z nich dotyczy sytuacji, kiedy dłużnik spłaci całe zadłużenie w ciągu miesiąca. Wtedy zobowiązany jest do zapłaty jedynie 3% wartości zadłużenia, jednak nie mniej niż 150 złotych. Drugi przypadek dotyczy natomiast umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela. Najczęściej dochodzi do tego w momencie kiedy dłużnik ustali z wierzycielem plan spłaty zobowiązania. Nawet jeśli dwie strony zgodzą się na propozycję i postępowanie zostanie wstrzymane, to dłużnik zobowiązany jest do zapłaty 5%.

Niestety nie są to wszystkie koszty egzekucyjne, którymi komornik może obciążyć dłużnika. Praktycznie każda czynności wykonywana przez niego w trakcie poszukiwania majątku i w momencie ściągania wierzytelności ma swoją cenę. Właśnie dlatego najczęściej w finalnym rozliczeniu okazuje się, że wartość kosztów komorniczych jest wyższa niż wartość samego zadłużenia lub przynajmniej znacząco wpłynęła na zwiększenie długu.

Szczegółowy spis opłat znaleźć możesz w ustawie. Poniżej przedstawimy kilka pozycji wraz z wysokościami opłat.

• Poszukiwanie majątku dłużnika – 100 złotych
• Opłata za utrudnianie czynności komorniczych – 1000 złotych
• Sporządzenie protokołu stanu faktycznego – 400 złotych
• Dojazd do miejsca wykonania egzekucji komorniczej – 20 złotych

Jak widzisz każda czynności ma swoją cenę i zostaje skrupulatnie odnotowana przez komornika. Właśnie dlatego ostateczne koszty komornicze często osiągają zawrotne kwoty.

Czy zawsze za koszty komornicze odpowiada dłużnik?

Najczęściej tak, choć są od tej zasady pewne wyjątki w których to wierzyciel może zostać zobowiązany do ich zapłaty. Pierwszy przypadek dotyczy sytuacji, kiedy to wierzyciel złoży wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego i nie wskaże, że jest to spowodowane zawarciem ugody. Wierzyciel zostanie obciążony opłatami także wtedy, kiedy złoży nieuzasadniony wniosek o rozpoczęcie postępowania egzekucyjnego. W przepisach prawa znajdziemy także zapis o tym, że wierzyciel może zostać obciążony opłatami także wtedy, kiedy postępowanie zostanie umorzone z powodu jego biernej postawy i bezczynności.

Czy da się uniknąć kosztów komorniczych?

W niektórych przypadkach, jednak stosunkowo rzadko, jest to możliwe. Z reguły koszty egzekucyjne (komornicze) przedawniają się po upływie określonego w ustawie czasu, więc po upływie tego okresu dłużnik nie jest zobowiązany do ich opłaty. Jednak należy pamiętać o tym, że każde wszczęcie egzekucji przerywa bieg przedawnienia, więc do takich sytuacji kiedy dług ten będzie rzeczywiście przedawniony dochodzi stosunkowo rzadko. Nie zalecamy więc odkładania załatwienia sprawy i liczenia na to, że być może się uda. Najczęściej doprowadzi to tylko do wzrostu zadłużenia. Możliwe jest również złożenie pisma do sądu, czyli wniosku o obniżenie opłaty egzekucyjnej. Dotyczy to jednak wyłącznie wynagrodzenia komornika.

Jak ustalić czy komornik dobrze naliczył wszystkie koszty?

Na prośbę wierzyciela lub dłużnika komornik zobowiązany jest do udzielenia szczegółowych informacji o prowadzonej egzekucji, a także o wysokości opłat. Jest to prawo dłużnika do informacji od komornika. Na podstawie takiego dokumentu możesz sprawdzić czy wszystkie koszty zostały prawidłowo naliczone i ile tak w ogóle wynosi spłacane przez Ciebie zobowiązanie. W przypadku, kiedy uznasz że doszło do naruszenia przepisów prawa pamiętaj, że masz prawo złożyć skargę na czynności komornicze. O tym jak to zrobić i jak należy napisać taki wniosek pisaliśmy tutaj.

Potrzebuję wsparcia doświadczonego prawnika

Przebrnięcie przez przepisy prawa i dokładne sprawdzenie czy rozliczenie przedstawione przez komornika jest z nimi zgodne dla osoby, która na co dzień się tym nie zajmuje wcale nie jest proste. Niestety, komornicy często nie ułatwiają sprawy i przedstawiają dokumenty, z których na pierwszy rzut oka nic nie wynika.

Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości lub nie interesowałeś się wcześniej swoją sprawą, a chcesz w końcu uporządkować swoje zadłużenie i sprawdzić czy to co spłacasz jest prawidłowo naliczone, to najlepszą opcją jest skorzystanie z pomocy prawnika. Jak się okazuje, w niektórych sprawach możliwe staje się nawet umorzenie egzekucji komorniczej i odzyskanie wszystkich pieniędzy zabranych przez organ egzekucyjny.

W naszej kancelarii pomagamy osobom zadłużonym i oferujemy wsparcie nie tylko przy analizie dokumentacji. Zapraszamy do darmowej analizy prawnej, podczas której dokładnie przyjrzymy się Twojej sprawie i sprawdzimy jak możemy pomóc Ci wyjść z zadłużenia.