Postępowanie nakazowe. Jakie są rodzaje oraz jak się bronić?

Postępowanie nakazowe to jedno z postępowań odrębnych, które umożliwia szybkie rozpoznanie sprawy, ze względu na to, że sąd orzeka bez rozprawy. Podstawę do podjęcia decyzji stanowi wcześniej dostarczona dokumentacja. To bardzo korzystna metoda dla wierzycieli, ale może okazać się niebezpieczna dla dłużnika. Na co uważać i co robić, kiedy jesteś osobą pozwaną w postępowaniu nakazowym? O tym wszystkim dowiesz się po przeczytaniu tego artykułu.

Postępowanie nakazowe

W postępowaniu nakazowym wierzyciel może dochodzić roszczenia pieniężnego, a także świadczenia innych rzeczy zamiennych. Za rzeczy zamienne uznaje się rzeczy, które nie są traktowane indywidualnie i nie posiadają szczególnych cech. Do tej grupy można zaliczyć więc przedmioty powtarzalne jak np. Sprzęt elektroniczny danego modelu czy samochody osobowe.

Postępowanie nakazowe posiada bardzo korzystny dla wierzyciela tryb, gdyż już w chwili wydania stanowi tytuł zabezpieczenia bez nadawania klauzuli wykonalności. Oznacza to tyle, że praktycznie od razu roszczenie może zostać zabezpieczone przez komornika.

Postępowanie upominawcze

Składając wniosek, musisz zaznaczyć, że wnosisz o rozpoznanie sprawy w postępowaniu nakazowym. W przeciwnym razie, sąd z urzędu sprawdzi, czy może wydać wyrok w postępowaniu upominawczym.

Oba te postępowania mogą dotyczyć roszczenia pieniężnego czy świadczenia innych rzeczy zamiennych. Postępowanie upominawcze kończy się jednak wydaniem przez sąd nakazu zapłaty, który stanowi tytuł egzekucyjny z chwilą uprawomocnienia się. Uprawomocnienie następuje po upływie dwóch tygodni, o ile pozwany nie wniesie sprzeciwu do nakazu zapłaty. Dopiero tytuł egzekucyjny, stanowi podstawę do nadania klauzuli wykonalności i otrzymanie tytułu wykonawczego.

Jakie dokumenty są potrzebne do wniesienia pozwu w trybie nakazowym?

Pozew należy skierować do właściwego sądu. Jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza 75 000 złotych, to sądem właściwym będzie sąd rejonowy. W przypadku przekroczenia tej sumy konieczne będzie złożenie sprawy do sądu okręgowego.

Sąd, który ma wydać nakaz zapłaty, opiera się na dostarczonych dokumentach. Konieczne jest więc załączenie kompletnej dokumentacji dotyczącej długu. Mogą być to:

• Dokumenty zawierające uznanie długu np. podpisany rachunek czy zaakceptowana faktura
• Oświadczenie o uznaniu długu
• Ugoda
• Weksel, czek, warrant lub rewers

Wierzyciel musi także wykazać, że podjął już próbę polubownego rozwiązania sporu. Dowodem na to mogą być np. wysłane wezwania do zapłaty.

WAŹNE! Nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym w momencie wydania stanowi już tytuł zabezpieczający wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. Co to oznacza? Przede wszystkim to, że roszczenie może zostać praktycznie od razu zabezpieczone przez komornika np. poprzez zajęcie konta bankowego, co może mieć wpływ na dalsze losy sprawy. Po zajęciu konta bankowego, dłużnik może mieć problem z opłaceniem zarzutów czy zatrudnieniem prawnika, który pomógłby mu w poprowadzeniu sprawy.

Koszty postępowania nakazowego

Przy składaniu pozwu, konieczne jest także opłacenie go. Koszty opłaty sądowej, w tym przypadku zależą od wartości dochodzonego roszczenia. Stanowią ¼ z 5% jego wartości.

Dalsze losy postępowania nakazowego

Po złożeniu dokumentów, sąd orzeka na posiedzeniu niejawnym o wydaniu nakazu zapłaty. Posiedzenie to odbywa się bez udziału stron. W przypadku, kiedy sąd zdecyduje o wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, to jest to równoznaczne ze zobowiązaniem pozwanego do zabezpieczenia powoda w całości w ciągu dwóch tygodni. Jednak sam moment wydania nakazu, stanowi tytuł zabezpieczenia.

Co istotne, pozwany ma dokładnie 1 miesiąc na zaskarżenie wydanego nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Wnosząc zarzuty od nakazu zapłaty. Termin 1 miesiąca liczy się od dnia, w którym pozwany otrzymał orzeczenie sądu.

Nakaz zapłaty – dlaczego jest to niebezpieczne narzędzie?

Co roku sądy wydają kilka milionów postanowień dotyczących nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, w tym EPU. Jest to jednak narzędzie, które może zostać wykorzystane do różnego rodzaju nadużyć. Wydanie nakazu zapłaty odbywa się przeważnie na posiedzeniu niejawnym, bez udziału osoby pozwanej. Oznacza to, że nie jest ona świadoma tego, że wobec niej toczy się postępowanie. Dowiaduje się o nim dopiero w momencie otrzymania nakazu zapłaty.

Oczywiście, ma wtedy możliwość odwołania się od tej decyzji, jednak ma na to jedynie 14 dni. W tym czasie musi zebrać wszystkie dowody, złożyć formalne oświadczenia i nie popełnić przy tym żadnego błędu. Powód mógł przygotowywać swoje argumenty kilka miesięcy lub nawet kilka lat. Napisanie takiego odwołania wcale nie jest proste, a wielu przedsiębiorców czy konsumentów nie zna swoich praw.

Jak dłużnik może bronić się przed nakazem zapłaty?

Warto tutaj powtórzyć, że wydanie nakazu następuje bez udziału stron, co oznacza, że dłużnik o wniesionym pozwie i toczącym się postępowaniu, dowiaduje się dopiero na jego końcu z dostarczonego do niego nakazu zapłaty.

Kodeks postępowania cywilnego przewiduje w tym przypadku środek odwoławczy – zarzuty od nakazu zapłaty albo sprzeciw od nakazu zapłaty. Na ich wniesienie, dłużnik ma 14 dni od daty dostarczenia nakazu zapłaty jeśli idzie o sprzeciw a jeśli chodzi o zarzuty od nakazu jest to 1 miesiąc (o czym wspominaliśmy wcześniej).

Wniesienie odwołania wstrzymuje proces uprawomocnienia się nakazu zapłaty. Sprawą zajmuje się ten sam sąd, w którym prowadzona była sprawa. O ile zostaną one poprawnie wniesione, sąd rozpoznaje sprawę, tym razem odbywa się ona z udziałem pozwanego.

Jak powinny wyglądać zarzuty od nakazu zapłaty?

Przede wszystkim, należy pamiętać o tym, że dokumentację należy wnieść w dwóch egzemplarzach. Jeden dla sądu, a drugi dla powoda. W przypadku, kiedy powodów było więcej, należy dostarczyć odpowiednią ilość odpisów, dla każdego z nich.

Nie ma obowiązku, aby zarzuty były sporządzone na konkretnym formularzu, poza jednym wyjątkiem. W przypadku kiedy pozew był sporządzony w ten sposób, to zarzuty także należy wnieść na specjalnym formularzu, który dostępny jest na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.

W zarzutach należy określić czy pozwany zaskarża cały nakaz zapłaty czy jedynie jego część. Częściowe zaskarżenie może mieć miejsce wtedy, kiedy pozwany zapłacił już wcześniej część zobowiązania, a powód nie uwzględnił tego w dokumentacji i nie zgłosił tego faktu do sądu. Oczywiście, konieczne jest dołączenie wszystkich posiadach dowodów, które będą stanowiły potwierdzenie.

Termin 1 miesiąca, jest terminem nieprzekraczalnym. Jeżeli zarzuty zostaną wniesione po jego upływie, sąd odrzuci je. Innym powodem odrzucenia mogą być braki formalne.

Wniesienie zarzutów jest płatne, a wysokość opłaty stanowi ¾ opłaty podstawowej.

Postępowanie nakazowe. Możliwe zakończenie sprawy

Postępowanie po wniesieniu zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym kończy się wydaniem przez sąd wyroku. Może stanowić on o podtrzymaniu w mocy części lub całości nakazu, może zadecydować o uchyleniu nakazu zapłaty i orzec zgodnie z żądaniem pozwu lub zadecydować o odrzuceniu pozwu, może także całkowicie umorzyć postępowanie.

Natomiast w przypadku sprzeciwu od nakazu zapłaty w postepowaniu upominawczym nakaz zapłaty przestaje istnieć, a sprawa trafia do normalnego trybu rozpoznawczego. Tak, jakby nakazu nigdy nie było. Wskazana różnica ma kolosalne znaczenie, ponieważ

Skorzystaj z pomocy doświadczonych prawników

Dłużnik, w momencie otrzymania nakazu zapłaty, ma zaledwie 14 dni (niekiedy 1 miesiąc w przypadku zarzutów w postępowaniu nakazowym) na zebranie dokumentacji i wniesienie sprzeciwu albo zarzutów. Wbrew pozorom, wcale nie jest to długi okres czasu. Wierzyciel miał zdecydowanie więcej czasu, do przygotowania swoich dokumentów.

Co więcej, musisz zadbać o to, aby zachowane były wszystkie wymagania formalne. W przeciwnym wypadku, sprawa nie zostanie rozpatrzona przez sąd. Większość osób w tej sytuacji nie ma pojęcia od czego zacząć i jak się za to zabrać. Nic dziwnego.

Dlatego najlepszym wyborem, jest skorzystanie z pomocy prawnika od długów, który dokładnie wie jak postępować. Nasza kancelaria na co dzień zajmuje się pomaganiem dłużnikom. Wystarczy, że dostarczysz nam dokumentację, a my pokierujemy Cię do dalej. Pomożemy.

Wstępna analiza sprawy, po której otrzymasz rekomendację, co do następnych kroków, jest zawsze darmowa. Skorzystaj z naszej pomocy.