Komornik a emerytura i dodatkowa praca. Czy komornik może zabrać wszystko?

Wyjście z zadłużenia wcale nie jest proste, szczególnie dla osób nad którymi ciąży egzekucja komornicza. Choć istnieją przepisy prawa, których celem jest ochrona dłużników i zapewnienie im możliwości prowadzenia w miarę normalnego życia, to jednak wielu osobom środki te po prostu nie wystarczają. Ambitniejsi szukają rozwiązań i starają się znaleźć dodatkowe źródło dochodu, które nieco zwiększy wpływy do domowego budżetu. Czy jednak środki pochodzące z dodatkowej pracy są wolne od zajęcia komorniczego? Czy istnieją ograniczenia co do kwoty, którą może zająć komornik?

Jestem emerytem, ile komornik może zająć z mojej emerytury?

Zacznijmy od tego, że tak, komornik ma prawo zająć środki wpływające z emerytury i jest to całkowicie zgodne z prawem. Jednak obowiązują go dwa limity:

• maksymalny próg zajęcia komorniczego
• kwota wolna od potrąceń komorniczych

Oba te ograniczenia mają na celu ochronę dłużnika i choć dotyczą tego samego czyli kwoty, która ma pozostać na koncie osoby zadłużonej, to oznaczają co innego.

Maksymalny próg zajęcia komorniczego zależy przede wszystkim od rodzaju zadłużenia. Komornik ma prawo zabrać:

• 25% emerytury w przypadku długów niealimentacyjnych
• 50% emerytury w przypadku długów z tytułu zaległości za pobyt w placówkach zdrowotnych i opieki
• 60% emerytury w przypadku długów alimentacyjnych

Jednak dodatkowo komornik musi stosować także zasadę pozostawienia na koncie dłużnika określonej kwoty wolnej od potrąceń, a więc sumy którą dłużnik ma do rozdysponowania w danym miesiącu pozwalająca mu na podstawowe utrzymanie. Kwota wolna od potrąceń komorniczych wynosi 75% świadczenia minimalnego brutto.

Czy komornik może zająć środki z trzynastej i czternastej emerytury?

Zajęcie komornicze nie obejmuje trzynastej i czternastej emerytury. Oznacza to, że ZUS ma obowiązek przekazać całość tych środków dłużnikowi. Co ważne, do wysokości świadczenia, które podlega zajęciu przez komornika, nie są także wliczane niektóre dodatki, które mają wpływ na podwyższenie wysokości emerytury. Wynika z powyższego, że te środki są całkowicie wolne od zajęcia komorniczego i podobnie jak środki pochodzące z trzynastej czy czternastej emerytury, powinny zostać w całości przekazane dłużnikowi. Do wysokości świadczenia, które podlega zajęciu, nie jest wliczany:

• dodatek pielęgnacyjny
• dodatek dla sierot zupełnych
• dodatek dla weterana poszkodowanego

Jak obliczyć wysokość zajęcia komorniczego z emerytury?

Aby samodzielnie obliczyć wysokość zajęcia konieczne jest ustalenie kilku danych, a dokładniej:

• wysokość emerytury brutto
• wysokość emerytury netto
• rodzaj długu – wysokość maksymalnego potrącenia

Jestem emerytem, ale dodatkowo pracuję. Czy komornik może przeprowadzić egzekucję z kilku źródeł dochodu?

Według art. 803 kodeksu postępowania cywilnego, komornik ma prawo przeprowadzić egzekucję ze wszystkich części majątku dłużnika. Nie ma także zapisów ograniczających ilość źródeł dochodu, z których mogłoby był prowadzone postępowanie egzekucyjne. Jednak w każdym przypadku obowiązuje go przestrzeganie przepisów dotyczących danego postępowania, a te są inne jeśli chodzi o potrącenia ze świadczeń emerytalno-rentowych i inne jeśli chodzi o wynagrodzenie za pracę.

Jeśli chodzi o przepisy regulujące wysokość potrącenia ze świadczenia emerytalnego, to zostały one opisane w poprzedniej części artykułu. Natomiast jeśli chodzi o potrącenia pochodzące z wynagrodzenia za pracę, to jego regulacje znajdują się w artykule 87 Kodeksu Pracy. Przepisy te określają, że maksymalne potrącenie może wynieść:

• w przypadku długów niealimentacyjnych 50% i obowiązuje kwota wolna od zajęcia komorniczego
• w przypadku długów alimentacyjnych 60% i nie obowiązuje kwota wolna od zajęcia komorniczego

Jak widzisz, każde z tych źródeł dochodu, emerytura i praca dodatkowa, regulowane są przez osobne ustawy. Co to oznacza dla dłużnika? Jeśli jego dochód pochodzi z różnych źródeł, które regulowane są przez różne ustawy, to komornik nie ma podstaw do tego, aby zsumować te świadczenia. Oznacza to, że zarówno w przypadku emerytury jak i dochodu pochodzącego z pracy, musi on dostosować się do przepisów obowiązujących w poszczególnych ustawach.

Choć na pierwszy rzut oka taka sytuacja wydaje się być banalna, to wcale taka nie jest i najpewniej wielu komorników nie stosuje się do tej zasady, a orzecznictwo sądów w tej sprawie także nie musi być jednolite. Jednak przepisy prawa stanowią tak, a nie inaczej, więc warto o tym wiedzieć.

Zgodnie z artykułem 835 kodeksu postępowania cywilnego istnieje zapis o tym, że jeżeli dłużnik otrzymuje dochód z różnych źródeł, to podstawą obliczenia jest suma tych dochodów, jednak chodzi jedynie o dochody, które zostały opisane w tej ustawie, czyli:

• wynagrodzenie za pracę
• inne należności i świadczenia określone w przepisie 833 kodeksu postępowania cywilnego

Co to tak w ogóle oznacza dla dłużnika? Kwota wolna od zajęcia komorniczego naliczana osobno dla każdego ze źródeł dochodu pozwala ochronić większą część majątku przed egzekucją komorniczą.

Inaczej sytuacja wygląda jedynie w przypadku długów alimentacyjnych, gdzie i tak kwota wolna od potrąceń nie obowiązuje.

Komornik zajął mi większą kwotę, niż powinien. Co zrobić?

Pierwszym krokiem powinna być próba kontaktu z samym komornikiem i wyjaśnienie sprawy. Być może wynika to ze zwykłej niewiedzy z jakich źródeł pochodzą poszczególne dochody i jest zwykłym nieporozumieniem, które da się wyjaśnić na tym etapie. Jednak często okazuje się, że komornik nie wykazuje chęci współpracy, uważa że prowadzona egzekucja jest zgodna z obowiązującymi przepisami prawa i nie jest skory do wprowadzania zmian w egzekucji, którą prowadzi. W takim przypadku konieczne jest skierowanie sprawy na drogę sądową w formie skargi na komornika. Więcej na temat tego jak to zrobić oraz jak napisać taką skargę pisaliśmy tutaj.

Chcę dochodzić swoich praw. Jak to zrobić?

Jeśli wiesz już, że w przypadku Twoich dochodów komornik bezprawnie pobiera większą kwotę niż powinien, możesz dochodzić swoich praw. Tak jak wspomnieliśmy, możesz spróbować samodzielnie rozwiązać tę sprawę z komornikiem, jednak często taka rozmowa nie przynosi oczekiwanego rezultatu. Kolejne kroki wymagają znajomości podstaw prawnych i zachowania określonych w przepisach wymagań formalnych. To moment na to, aby skorzystać ze wsparcia doświadczonego prawnika.

W naszej kancelarii Eurolege oferujemy pomoc osobom zadłużonym, a pierwsza konsultacja jest darmowa. Jeśli chcesz dowiedzieć się, co możemy zrobić w Twojej sprawie – zapraszamy do kontaktu.