Waloryzacja a sprawy frankowe. Czy jest się czego obawiać? Wyrok TSUE C-756/22.

Wydawać by się mogło, że orzecznictwo sądów jest praktycznie jednorodne, a szala korzyści przechyla się oczywiście w stronę Frankowiczów. Jednak kiedy sytuacja zaczyna być klarowna, na drodze pojawiają się kolejne wyboje. Czy waloryzacja kapitału jest rzeczywistym zagrożeniem dla Frankowiczów? Co powinni zrobić w obecnej sytuacji, czekać czy składać pozew jak najszybciej?

Sprawy frankowe wciąż budzą wiele kontrowersji

Pomimo tego, że sądy nabrały już pewnego doświadczenia i mają wiele różnego rodzaju rozpatrzonych spraw na swoim koncie, to wciąż zdarzają się sytuacje, kiedy rozstrzygnięcie nie jest tak oczywiste. Oczywiście w tego typu sporach ostateczny głos ma TSUE, jednak problem w tym, że wiele aspektów wciąż jest poddawana badaniu, a ostateczne orzeczenia nadal nie są wydane.

W sprawie żądania przez banki opłat za korzystanie z kapitału wprawdzie jest już opublikowane rozstrzygnięcie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i jest ono korzystne dla Frankowiczów, jednak banki wciąż szukają nowych możliwości i sposobów na pozyskanie środków od kredytobiorców. Tym razem padło na waloryzację kapitału w przypadku unieważnienia umowy kredytowej.

O co chodzi z waloryzacją kapitału od unieważnienia umowy kredytowej?

Zacznijmy od tego, że temat waloryzacji kapitału dotyczy tylko tych Frankowiczów, którzy zdecydują się złożyć pozew o unieważnienie umowy kredytu frankowego, a nie o odfrankowienie umowy. Jednak to pierwsze rozwiązanie jest zdecydowanie popularniejsze i w większości przypadków to właśnie na nie decydują się kredytobiorcy. W przypadku wygranej umowa zostaje uznana za nieważną czyli traktowana jest tak, jakby nigdy nie została zawarta.

Oznacza to, że kredytobiorca musi zwrócić bankowi jedynie kapitał, natomiast bank musi oddać konsumentowi wszelkie koszty, które zostały przez niego poniesione czyli nadpłacone środki z tytułu odsetek, ubezpieczenia i wszelkich innych kosztów okołokredytowych. Po wielu latach spłacania wysoko oprocentowanego kredytu najczęściej wygląda to tak, że konsument już dawno spłacił swoją należność czyli kapitał kredytu, a bank musi oddać klientowi sporą kwotę. Trzeba przyznać, że nie jest to korzystna sytuacja dla banku.

Dlatego siedzący po tamtej stronie barykady prawnicy stale szukają możliwości odzyskania choć części poniesionych kosztów. Wcześniej było to roszczenie o bezumowne korzystanie z kapitału, jednak to rozwiązanie okazało się nieskuteczne, a cała droga została zablokowana po oficjalnym wyroku TSUE. Kolejnym pomysłem banków jest waloryzacja kapitału i to właśnie takie zapytanie zostało skierowane tym razem do TSUE.

Waloryzacja kapitału – ile może wynosić?

Samo określenie waloryzacja kapitału raczej nie mówi frankowiczom zbyt wiele. Najistotniejszym aspektem tej kwestii jest jednak to, ile ona tak naprawdę wynosi. W zależności od umowy, może być to od jednej trzeciej do jednej piątej wartości kapitału. Według bankowców jest to sprawiedliwe rozwiązanie, które choć w części pokryje poniesione koszty i zrównoważy różnicę wynikającą z rosnącej inflacji, która spowodowała obniżenie wartości środków udzielonych kredytobiorcom.

Dlaczego sprawa trafiła do TSUE? Na taki krok zdecydował się jeden z sędziów prowadzących sprawę w warszawskim sądzie. Przypadek ten dotyczył kredytu frankowego, który został zaciągnięty w 2008 roku na okres 30 lat na kwotę 226 tysięcy złotych. W tej sprawie bank zażądał zwrotu o łącznej wartości 300 tysięcy złotych, czyli do kapitału została doliczona jedna trzecia jego wartości jako kwota waloryzacji.

Czy Frankowicze powinni obawiać się nowego zagrania?

Czy wysoka inflacja okaże się furtką dla banków do możliwości odzyskania większej sumy od kredytobiorców? Tak naprawdę wszystko zależy od wyroku TSUE, jednak nic nie wskazuje na to, aby była to pozytywna dla banku decyzja. Banki wykorzystują nieścisłości w przepisach, aby znaleźć oszczędności i możliwość zyskania większej sumy, jednak wydaje się to niezbyt realne. Faktem jest, że prawo dopuszcza możliwość tak zwanego urealnienia kwoty udzielanego kredytu poprzez roszczenie waloryzacji kapitału kredytu, jednak nie do końca jest jasne, czy ten zapis można wykorzystać także w aspekcie spraw frankowych.

Wszelkie wątpliwości zostaną rozwiane dopiero po oficjalnym orzeczeniu TSUE. Specjaliści uważają jednak, że argumenty używane przez sektor bankowy to istne naciąganie rzeczywistości, a przepisy z całą pewnością nie były tworzone z takim zamiarem. Miały być one raczej zabezpieczeniem na wypadek pojawienia się hiperinflacji. Poza tym, tak naprawdę z rosnącą inflacją mamy do czynienia dopiero w ostatnim czasie, a przez większość okresu, w którym kredytobiorcy spłacają swoje zobowiązania frankowe, inflacja utrzymywała się na stabilnym poziomie, zgodnie z założeniami celu inflacyjnego.

Banki nie mogą żądać waloryzacji kredytu frankowego!

W dniu 11 grudnia 2023 roku TSUE wydał wyrok (sygn.: C-756/22), w którym ustalił, że bank nie może żądać od kredytobiorcy frankowego więcej niż pożyczony kapitał! A więc bank nie może dokonywać waloryzacji świadczenia będącego kapitałem w sytuacji, w jakiej unieważniono kredyt we franku szwajcarskim. Mamy więc jeden podstawowy warunek, a jest nim to, że kredytobiorca frankowy zdecydował się na złożenie pozwu do sądu przeciwko bankowi i finalnie sprawę tą wygrał.

Z powyższego wynika, że w zdecydowanie lepszej sytuacji znajdują się Frankowicze, którzy zainicjowali spór sądowy albo już ten spór z powodzeniem zakończyli. W najgorszej sytuacji są Ci kredytobiorcy frankowi, którzy nic ze swoja umowa kredytu frankowego nie zrobili, zawarli ugodę frankową z bankiem albo nadal czekają na rozwój wydarzeń.

Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj artykuł, w którym omawiamy czym jest klauzula waloryzacyjna.

Waloryzacja tylko dla banków?

Banki bazują na niewiedzy kredytobiorców. Niestety, ale taka jest rzeczywistość. Instytucje finansowe mają po swojej stronie całą rzeszę doradców i specjalistów w każdej dziedzinie, czego najczęściej brakuje kredytobiorcom. Właśnie dlatego nie boją się używać tego typu broni, bo zdają sobie sprawę, że w większość kredytobiorców nie ma pojęcia o tym, że im także należałaby się waloryzacja.

PAMIĘTAJ! Sądy krajowe (polskie) oraz TSUE stoją obecnie po stronie Frankowiczów. Nie czekaj, aż wykładnia prawa się zmieni. Zacznij działać już teraz.

Co więc ma na celu wynajdowanie kolejnych rozwiązań ze strony banków? W dużej mierze chodzi o dezorientację przeciwnika, czyli kredytobiorcy, i zniechęcenie go do rozpoczęcia sądowej batalii. Frankowicz, który ciągle zastanawia się nad złożeniem pozwu i obawia się konieczności zapłaty sporej kwoty bankowi, słysząc takie doniesienia zrezygnuje z tego pomysłu lub przynajmniej odłoży go w czasie. Być może nawet stwierdzi, że bezpieczniejszym rozwiązaniem jest podpisanie ugody. I to właśnie jest mała wygrana banku, z której się ucieszy. Oczywiście takie rozwiązania działają, ale do czasu i nie na wszystkich. Frankowicze, którzy stają do sporu przygotowani i mają po swojej stronie doświadczonych prawników, nie dadzą się nabrać na takie zagrywki.

Masz kredyt frankowy i obawiasz się sprawy w sądzie o unieważnienie?

Każde kolejne doniesienie o tym, że bank żąda czegoś od kredytobiorcy powoduje, że Ci niezdecydowani wolą nie wynurzać się z tłumu i dalej grzecznie spłacają swoje zobowiązanie, które już dawno powinno być unieważnione.

Jeśli jesteś w podobnej sytuacji i nie wiesz jak z tego wybrnąć, skontaktuj się z naszą kancelarią. Od lat pomagamy kredytobiorcom i doskonale wiemy jak postępować w sprawach kredytów frankowych. Proponujemy darmową analizę wstępną, podczas której przyjrzymy się Twojej umowie i poinformujemy Cię, co można zrobić w tej sprawie.