Jak firmy windykacyjne próbują omijać przedawnienie?

Jak firmy windykacyjne próbują omijać przedawnienie? Firmy windykacyjne, dążąc do odzyskania długów, stosują różnorodne metody, aby przerwać bieg przedawnienia lub skłonić dłużnika do nieświadomego uznania zobowiązania, co niweczy skutki upływu czasu. Pamiętaj, że nawet najmniejsza, nieprzemyślana czynność z Twojej strony może zresetować licznik przedawnienia.

Wprowadzenie: Przedawnienie jako Twoja tarcza i cel windykatorów

Jako osoba zadłużona, pewnie wiesz, jak ważne jest przedawnienie długu. To nic innego jak upływ określonego czasu, po którym wierzyciel traci możliwość skutecznego dochodzenia zapłaty przed sądem. Dla Ciebie to ogromna szansa na uwolnienie się od ciężaru zobowiązania. Ale firmy windykacyjne doskonale o tym wiedzą i nie próżnują. Mają swoje strategie, by ominąć przedawnienie, często wykorzystując Twoją niewiedzę lub stres. Ich głównym celem jest przerwanie biegu przedawnienia, co sprawia, że całe liczenie zaczyna się od nowa, lub doprowadzenie do tego, byś nieświadomie uznał dług. Ten artykuł pomoże Ci zrozumieć, jak działają, i jak możesz się przed tym bronić.

Uznanie długu: Najgroźniejsza pułapka dla dłużnika

Jedną z najczęściej i najskuteczniej stosowanych przez firmy windykacyjne metod omijania przedawnienia jest doprowadzenie do tzw. uznania długu przez dłużnika. Wierzycielom zależy na tym, abyś w jakikolwiek sposób potwierdził, że dług istnieje i że zamierzasz go spłacić. Uznanie długu może być właściwe (czyli wyraźne, np. pisemne oświadczenie) lub niewłaściwe (dorozumiane, wynikające z Twojego zachowania).

Art. 123 § 1 pkt 2 Kodeksu cywilnego jasno stanowi, że bieg przedawnienia przerywa się “przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje”. To oznacza, że nawet jeśli Twój dług jest już blisko przedawnienia, jedna nieprzemyślana czynność może zresetować cały jego bieg.

Przykłady nieświadomego uznania długu, na które musisz uważać:

• Wpłata nawet symbolicznej kwoty: Nawet wpłacenie kilku złotych na poczet długu, o którym zapomniałeś lub który uważasz za przedawniony, zostanie zinterpretowane jako uznanie długu. Dla windykatora to sygnał, że jesteś świadom zobowiązania i chcesz je uregulować.
• Podpisanie ugody lub porozumienia o spłacie w ratach: Wszelkie propozycje restrukturyzacji długu, rozłożenia go na raty czy obniżenia odsetek, jeśli je podpiszesz, są formą uznania długu. Nieważne, jak bardzo korzystne wydają się warunki – to restart biegu przedawnienia.
• Odpowiedź na pismo windykacyjne z prośbą o umorzenie odsetek, zmianę terminu spłaty: Nawet prosząc o ulgę, pośrednio potwierdzasz istnienie długu. Odpowiadając na korespondencję, zawsze upewnij się, że Twoje słowa nie zostaną zinterpretowane jako uznanie zobowiązania.
• Podpisanie potwierdzenia salda zadłużenia: Jeśli otrzymasz od firmy windykacyjnej dokument do podpisu, który ma na celu potwierdzenie wysokości Twojego długu, nie podpisuj go! To klasyczna pułapka na uznanie długu.

Firmy windykacyjne często wysyłają pisma z propozycjami ugód, zachęcają do kontaktu telefonicznego, a nawet oferują minimalne wpłaty, byle tylko uzyskać od Ciebie jakikolwiek sygnał, że dług jest dla Ciebie aktualny. Bądź wyczulony na takie działania.

Działania sądowe i egzekucyjne: Kiedy windykator zagraża najpoważniej

Kolejną, bardzo skuteczną metodą na przerwanie biegu przedawnienia jest skierowanie sprawy na drogę sądową lub wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 Kodeksu cywilnego, bieg przedawnienia przerywa się “przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia”.

Jak to wygląda w praktyce i co to dla Ciebie oznacza?

• Złożenie pozwu o zapłatę: Nawet jeśli dług jest bliski przedawnienia, samo złożenie pozwu do sądu przez wierzyciela przerywa jego bieg. Nie ma znaczenia, czy sąd wyda nakaz zapłaty od razu, czy sprawa będzie się toczyć miesiącami. Ważny jest moment złożenia pozwu. Po prawomocnym zakończeniu postępowania sądowego (np. wydaniu nakazu zapłaty lub wyroku), bieg przedawnienia zaczyna biec od nowa. Pamiętaj, że terminy przedawnienia zasądzonego długu są znacznie dłuższe – zazwyczaj 6 lat (wcześniej 10 lat, ale nowelizacja z 2018 roku skróciła ten okres).
• Złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu (BTE): Chociaż BTE już nie są wydawane, starsze, już uprawnione, mogą być podstawą do wszczęcia egzekucji. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności takiemu tytułowi również przerywa bieg przedawnienia.
• Wszczęcie egzekucji komorniczej: Jeżeli wierzyciel posiada już tytuł wykonawczy (np. prawomocny nakaz zapłaty z sądu), złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji do komornika również przerywa bieg przedawnienia. Cały okres liczenia zaczyna się wówczas od nowa.

Najważniejsza zasada dla Ciebie w takiej sytuacji to: nigdy nie ignoruj pism z sądu i od komornika! To nie są zwykłe wezwania do zapłaty od firm windykacyjnych. To formalne dokumenty, które wymagają natychmiastowej reakcji i często wsparcia prawnego, abyś mógł podnieść zarzut przedawnienia.

Cesja wierzytelności: Sprzedaż długu firmie windykacyjnej

Firmy windykacyjne często nabywają długi od pierwotnych wierzycieli (np. banków, firm telekomunikacyjnych) w drodze cesji wierzytelności, czyli sprzedaży długu. Wartość tych długów jest zazwyczaj niższa niż ich nominalna kwota, co pozwala firmom windykacyjnym na zysk. Dla Ciebie istotne jest, że sama cesja wierzytelności, czyli fakt sprzedaży długu, NIE PRZERYWA biegu przedawnienia.

Co to oznacza dla Ciebie? To, że jeśli Twój dług był przedawniony u pierwotnego wierzyciela, to jest przedawniony również u firmy windykacyjnej, która go nabyła. Firma windykacyjna wchodzi w prawa i obowiązki pierwotnego wierzyciela, ale dziedziczy także “słabości” długu, w tym jego status przedawnienia.

Przykład: Miałeś kredyt w banku, który przedawnił się 31 grudnia 2024 roku. Bank sprzedał ten dług firmie windykacyjnej w marcu 2025 roku. Dla Ciebie ten dług nadal jest przedawniony. Firma windykacyjna nie może twierdzić, że cesja przerwała bieg przedawnienia.

Problemem jest jednak to, że firmy windykacyjne często próbują wykorzystać fakt, że dłużnicy nie są świadomi tej zasady. Mogą wywierać na Tobie presję, twierdząc, że “kupiony dług to nowy dług”, co jest absolutnie nieprawdą w kontekście przedawnienia. Ważne jest, abyś pamiętał, że nabywca długu, czyli firma windykacyjna, ma takie same prawa i obowiązki jak poprzedni wierzyciel.

Jak się bronić? Nie działaj w pojedynkę!

W obliczu tak wyrafinowanych strategii firm windykacyjnych, Twoje samodzielne działanie może okazać się niewystarczające, a nawet szkodliwe. Ryzykujesz, że nieświadomie uznasz dług, przez co stracisz możliwość powołania się na przedawnienie.

Dlatego najważniejszą radą, jaką możesz otrzymać, jest: skorzystaj z pomocy prawników specjalizujących się w oddłużaniu.

• Profesjonalna ocena sytuacji: Prawnik z kancelarii oddłużeniowej, np. Kancelaria EUROLEGE, dokładnie przeanalizuje Twoją sytuację, sprawdzi datę wymagalności długu, wszelkie działania wierzyciela i oceni, czy dług faktycznie jest przedawniony. Samodzielne liczenie terminów bywa bardzo skomplikowane i łatwo o błąd.
• Prawidłowe podniesienie zarzutu przedawnienia: Jeśli sprawa trafi do sądu, to właśnie Ty musisz podnieść zarzut przedawnienia. Sąd, zwłaszcza w sprawach, gdzie wierzycielem jest przedsiębiorca, a dłużnikiem niekonsument, nie uwzględni go z urzędu. Prawnik przygotuje odpowiednie pismo procesowe (np. sprzeciw od nakazu zapłaty), skutecznie broniąc Twoich praw.
• Ochrona przed uznaniem długu: Specjalista będzie wiedział, jak prowadzić korespondencję z firmą windykacyjną, aby nie dopuścić do nieświadomego uznania długu. Pomoże Ci unikać pułapek zastawianych przez windykatorów.
• Reprezentacja przed sądem: Jeśli dojdzie do rozprawy sądowej, prawnik będzie Cię reprezentował, co znacznie zwiększy Twoje szanse na wygraną. Posiada on wiedzę i doświadczenie niezbędne do skutecznej obrony.
• Aspekty psychologiczne: Prawnik przejmie na siebie cały ciężar rozmów i korespondencji z windykatorami, co pozwoli Ci odzyskać spokój i poczucie bezpieczeństwa.

Pamiętaj, że inwestycja w profesjonalną pomoc prawną to często dużo niższy koszt niż konieczność spłacania przedawnionego długu.